Nu de dagen opnieuw korter worden, denken heel wat mensen dat zij of hun kinderen extra vitamine D moeten krijgen.
We maken immers vitamine D aan onder invloed van het zonlicht op onze huid, en hoe minder licht, hoe minder vitamine D. Het lijkt dus logisch om ’s winters extra vitamine D te slikken. Maar dat is meestal niet nodig. Alleen voor sommige groepen kan het nodig zijn om extra vitamine D te slikken.
Waarom is vitamine D belangrijk?
Iedereen heeft vitamine D nodig voor sterke botten en tanden. Vitamine D zorgt er voor dat calcium en fosfor uit eten goed worden opgenomen en worden vastgelegd in de botten en tanden tijdens de groei. Een gebrek aan vitamine D veroorzaakt rachitis bij kinderen. Bij volwassenen leidt een ernstig gebrek aan vitamine D tot osteomalacie. Bij deze aandoeningen is het bot zwak en pijnlijk.
Vitamine D speelt ook een belangrijke rol bij de celgroei en celdeling, zoals in het immuun(afweer)systeem.
De beschermende functie van vitamine D bij aandoeningen als kanker, diabetes, hart- en vaatziekten, infectieziekten en auto-immuunaandoeningen is onvoldoende aangetoond. Er zijn weliswaar aanwijzingen voor een verband tussen de totale vitamine D voorziening en een lager risico op deze aandoeningen, maar onderzoeken naar het effect van extra vitamine D op dit risico zijn er op dit moment onvoldoende.
Vitamine D: zonlicht en voeding
Mensen krijgen gemiddeld ongeveer een derde van hun vitamine D-behoefte binnen via hun voeding (onder andere vette vis, lever, vlees, eieren, melkproducten en margarines).
Twee derde van de aanmaak van vitamine D vindt plaats door zonlicht op de huid. Een kwartiertje tot een half uur per dag in de zon volstaat voor de meesten om voldoende vitamine D aan te maken. Bij een alledaagse blootstelling verschilt deze aanmaak per huidtype: een lichte huid maakt meer vitamine D aan dan een donkere. Mensen die onvoldoende vitamine D aanmaken uit zonlicht, kunnen dit niet helemaal compenseren met hun voeding. Dat betekent dat zij aangewezen zijn op supplementen.
Wie moet extra vitamine D pillen slikken?
Gezonde volwassenen hebben geen baat bij vitamine D-supplementen. Ze kunnen in hun behoefte voorzien via normale gezonde voeding en door blootstelling aan de zon.
Mensen die extra vitamine D moeten gebruiken zijn:
• Kinderen van 0 tot 6 jaar
Kind & Gezin en de Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde raden aan om alle kinderen vanaf de geboorte tot en met de leeftijd van 6 jaar dagelijks 10 microgram of 400 IE (Internationale Eenheden) vitamine D toe te dienen. Bij kinderen met een donker huidtype wordt 600 IE per dag aanbevolen.
Bij kinderen met hogere noden (chronische nier- en leveraandoeningen, gebruik van bepaalde risico-geneesmiddelen, noodzakelijke zonprotectie, malabsorptie, cholestase, obesitas, veganisme, …) kan de arts een hogere dosis voorschrijven.
Onderzoeken tonen aan dat heel wat kinderen vandaag een vitamine D tekort hebben. Een onderzoek naar voedingsgewoonten bij Belgische kinderen tussen 6 en 36 maanden toonde een te lage vitamine D inname bij 84% van de kinderen. Dit was het meest uitgesproken bij kinderen tussen 2 en 3 jaar.
Borstvoeding bevat nauwelijks vitamine D. Bij dagelijkse inname van ongeveer 750 ml moedermelk wordt door de zuigeling nauwelijks 11-38 IE vitamine D ingenomen.
• Tieners tot 18 jaar
De Belgische Hoge Gezondheidsraad beveelt aan dat tieners tot de leeftijd van 18 jaar dagelijks een supplement van 10 tot 15 microgram (400-600 IE) vitamine D nemen.
• Zwangere vrouwen
De Nederlandse Gezondheidsraad raadt zwangere vrouwen aan om 10 microgram (400 IE) vitamine D per dag te nemen om de nadelige gevolgen van een vitamine D-tekort voor hun eigen gezondheid en mogelijk ook die van de pasgeborene te voorkomen. Vooral zwangere vrouwen die een donkere huidskleur hebben of onvoldoende blootstaan aan zonlicht lopen een verhoogd risico op een tekort. Maar ook circa 10 procent van de zwangeren met een westerse achtergrond heeft een vitamine D-tekort. Het lijkt van belang om al voor de zwangerschap met suppletie te beginnen, omdat de aanleg van bot bij het kind al in het eerste trimester van de zwangerschap begint.
Omdat borstvoeding zeer weinig vitamine D bevat, lijkt de behoefte aan vitamine D van vrouwen die borstvoeding geven nagenoeg niet verhoogd.
• Vrouwen vanaf 50 jaar
De Nederlandse Gezondheidsraad beveelt vrouwen vanaf 50 jaar aan per dag 10 microgram (400 IE) vitamine D uit een supplement te gebruiken. Voor vrouwen tussen 50 en 70 is het aannemelijk dat dit de botdichtheid verbetert.
• Mannen en vrouwen vanaf 70 jaar
De Nederlandse Gezondheidsraad beveelt ouderen aan per dag 20 microgram (800 IE) vitamine D uit een supplement te gebruiken, omdat aangetoond is dat dit beschermt tegen botbreuken en het aannemelijk is dat dit het valgevaar bij deze groep vermindert.
• Mensen met een donkere huidskleur of die weinig buiten komen
Mensen die onvoldoende zonlicht op hun huid krijgen, omdat ze bijvoorbeeld ploegendiensten draaien of een hoofddoek of sluier dragen, wordt aangeraden om dagelijks een supplement van 10 microgram (400 IE) vitamine D te nemen.
Er wordt aanbevolen om een vitamine D als een monopreparaat van cholecalciferol (vitamine D3) toe te dienen.
Bij een evenwichtige en gevarieerde voeding is het toedienen van vitamine D onder de vorm van multivitamine preparaten (die ook andere vitamines bevatten) niet aan te bevelen.
Neem zeker niet meer vitamine D dan aanbevolen. Hoge dosissen toegediend gedurende een lange periode kunnen ernstige bijwerkingen hebben zoals hypercalcemie, neurologische stoornissen en risico van nierstenen.
Bron: www.gezondheid.be
Nuttige link: www.wikipedia.com